[ستاره]

گزارشگری مالی در موسسات پیمانکاری

تصمیم گیری در باره طبقه بندی اقلام ترازنامه:

دوره عـادی گردش عملیات موسسـات پیمانکاری بر مبنـای حـد متوسـط فاصله زمانی بین شروع و خاتمه هر قرارداد اندازه گیری می شود و طبقه بندی مبالغ در ترازنامه به جاری یا غیر جاری نیز بر همین اساس انجام می گیرد .بنابراین اگر دوره عادی گردش عملیات یک سال باشد، پیمانی که مدت اجرای آن دو سال است غیرجاری به شمـار می آید و دارایی ها و بدهی های مربوط به آن غیرجاری در نظر گرفته می شود. همین طور اگر دوره عادی گردش عملیات دو سال باشد پیمانی که مدت اجرای آن چهار سال است غیرجاری تلقی خواهد شد و دارایی و بدهی های مربوط به آن غیرجاری به حساب می آید. پیش بینی باقی مانده مدت لازم برای تکمیل پیمان ها نباید ملاک تعین طبقه بندی اقلام ترازنامه قرار گیرد.

 
دوره گردش عملیات یک سال و یا کمتر:

طول مدت اجرای پیمان در بیشتر موسسات پیمانکاری کوچک معمولاً یک سال یا کمتر است. اگر چه در این گونه موسسات می توان ترازنامه طبقه بندی نشده تهیه کرد، اما تهیه ترازنامه طبقه بندی شده بیشتر معمول است .

دوره گردش عملیات طولانی تر از یک سال:

در موسساتی که دوره گردش عملیات طولانی تر از یک سال باشد تهیه ترازنامه طبقه بندی نشده معمول است. اگرچه تهیه ترازنامه طبقه بندی نشده اختیاری و قابل قبول است، اما رویه برتر آن است که دارایی ها و بدهی های مربوط به پیمان بر مبنای مفهوم دوره گردش عملیات و سایر دارایی ها و بدهی ها براساس مفهوم یک سال در ترازنامه طبقه بندی شود .

 
تهاتر مبالغ دارایی و بدهی مربوط به پیمان در ترازنامه:

اصول حسابداری تهاتر مبالغ دارایی و بدهی را در مورد پیمان هایی که کاملاً به هم مرتبط هستند در ترازنامه مجاز شناخته است. در طول مدت پیمان ما به التفاوت مانده حساب های پیمان در دست اجرا و صورت وضعیت های تأیید شده جزء دارایی یا بدهی جاری در ترازنامه گزارش می شود. در صورتی که یک موسسه پیمان های متعددی در دست اجرا داشته باشد به ترتیب زیر طبقه بندی و گزارش می شود:
- حاصل جمع مانده تمام پیمان هایی که در آن ها جمع مخارج انباشته بیشتر از جمع مبلغ صورت وضعیت های تآیید شده است، تحت عنوان مازاد بهای تمام شده پیمان های ناتمام بر صورت وضعیت های تآیید شده جزء دارایی جاری طبقه بندی می شود .
- حاصل جمع مانده تمام پیمان هایی که در آن ها جمع مبلغ صورت وضعیت های تأیید شده بیشتر از جمع مخارج انباشته است، تحت عنوان مازاد صورت وضعیت های تأیید شده بر بهای تمام شده بر بهای تمام شده پیمان های ناتمام جزء بدهی های جاری طبقه بندی می شود.

 
اطلاعات مربوط به پیمانهای بلند مدت:

در موسسات پیمانکاری علاوه بر اطلاعاتی که در تمام موسسات تجاری افشا می شود رویه ها و اطلاعات حسابداری بیشتری به شرح زیر باید افشا شود:
1- افشاء شناسایی درآمد پیمان (یعنی درآمد و هزینه پیمان به کدام روش شناسایی شده است)،
2- در صورت به کارگیری روش درصد پیشرفت کار مبنای محاسبه میزان پیشرفت کار ( به عنوان مثال روش هزینه به هزینه یا ساعات کار مصرف شده)،
3-  در صورت به کارگیری روش شناخت درآمد به میزان مخارج قابل بازیافت یا روش کار تکمیل شده، دلیل انتخاب این روش (مثلاً به دلیل مخاطرات ذاتی پیمان یا به دلیل این که تفاوت با اهمیتی با روش درصد پیشرفت کار ندارد)،
4-  در صورت به کار گیری روش شناخت درآمد به میزان مخارج قابل بازیافت یا روش کار تکمیل شده ضابطه شناسایی سود پیمان در مراحل نهایی کار (به عنوان مثال شناسایی سود پیمان در صورتی که حدود 97% عملیات موضوع پیمان انجام شده باشد)،
5- مبنای طبقه بندی دارایی ها به جاری و غیرجاری،
6- روش به حساب دارایی بردن مخارج مستقیم و غیرمستقیم،
7- مبنای به کار رفته برای محاسبه کل هزینه های برآوردی پیمان،
8- ماهیت و عوامل تشکیل دهنده بهای تمام شده پیمان.

افشاء در ترازنامه:

1- ارائه مطالب از کارفرما بابت صورت وضعیت تأیید شده جزء حساب های دریافتی،
2- ارائه مخارج انباشته پیمان (بهای تمام شده) و سود یا زیان برآوردی پیمان به طور جداگانه و تعیین و ارائه حاصل جمع آن تحت عنوان پیمان در دست اجرا،
3- ارائه مبلغ صورت وضعیت های تأیید شده پیمان و تعیین و ارائه ما به التفاوت آن با مبلغ پیمان در دست اجرا و مازاد مبلغ پیمان در دست اجرا بر صورت وضعیت های تأیید شده به عنوان بدهی کارفرما و کمبود آن به عنوان مطالبه کارفرما در ترازنامه باید منعکس شود .
4- ارائه سپرده های قابل استرداد از جمله سپرده حسن انجام کار و سپرده بیمه.
 

افشاء در صورت سود و زیان:

1- ارائه درآمد شناسایی شده پیمان طی دوره،
2- ارائه هزینه شناسایی شده پیمان طی دوره شامل زیان پیش بینی شده طی دوره

"بر گرفته از تحقیق سرکار خانم مهتا حاجی کربم نظری"