[moongirl]

سلام دوستان.
لطفا" اگر متنی راجع به نظریه واحد اقتصادی ( شخصیت اقتصادی) دارید :فارسی / انگلیسی برایم قرار بدهید.
باتشکر... 

[Masoud_MI]

سلام سرکار خانم ریاحی گرامی

تئوری واحد تجاری یا شخصيت حسابداري یا و شخصیت اقتصادی  (Entity Theory):

در اين نظريه كه معمار اصلی آن تئوری پرفسور پی تون بوده است، شخصيت واحد انتفاعي و صاحبان آن از يكديگر متمايز و تفكيك شده‌اند و واحد انتفاعي موجوديتي مستقل و هويتي متمايز از مالك يا مالكان آن دارد. دارائيها متعلق به واحد انتفاعي است، طلبكاران و صاحبان سرمايه نيز سرمايه‌گذاران در اين دارائيها هستند كه حقوق و ادعاهاي متفاوتي نسبت به آن دارد.

براساس اين نظريه، حقوق صاحبان سهام و ادعاي اوليه نسبت به سود واحد انتفاعي ماهيتي دوگانه دارد. سهامداران حقوقي نسبت به دريافت سود سهام درصورت تصويب، حق راي در مجامع عمومي شركت و تسهيم خالص دارائيها پس از تسويه تمامي ادعاها دارند، اما حساب‌هاي حقوق صاحبان سهام معرف حقوق مالكانه سهامداران نيست بلكه ادعاي آنها را به عنوان سهامداران منعكس مي‌كند. همچنين سود واحد انتفاعي به سهامداران تعلق ندارد، اگر چه مبلغ آن، پس از تأمين ساير ادعاها، به بستانكار حقوق صاحبان سهام منظور مي‌شود، سود واحد انتفاعي قبل از تصويب سود سهام، به تأمين‌كنندگان سرمايه تعلق ندارد بنابراين، بهره و سود سهام هيچ‌يك از سود كم نمي‌شود. چنانچه از نظريه شخصيت حسابداري استنتاج منطقي به‌عمل آيد (تئوري تعديل شده شخصيت حسابداري) عليرغم وجود ادعاي سهامداران، حساب حقوق صاحبان سرمايه متعلق به شركت است. علاوه بر اين، سود نيز به واحد انتفاعي تعلق دارد بنابراين بهره و سود سهام هر دو از سود كسر مي‌شود.

 بر اساس اين نظريه مي‌توان چنين تلقي نمود كه حقوق شركت مترادف با سود انباشته بوده كه سود پرداخت نشده دوره از آن كم مي‌شود. معادله ترازنامه در اين نظريه بشرح زير است:

مجموع داراييها = بدهيها + حقوق صاحبان سهام

در صورتهای مالی تلفیقی مبتنی بر تئوری شخصیت اقتصادی جداگانه (واحد تجاري)، همه افراد ذینفع در واحد اقتصادی در نظر گرفته می‌شوند و سهم سهامداران اقلیت نیز درترازنامه تلفیقی در بخش حقوق صاحبان سهام ارائه می‌شود. براساس این نظریه نباید تفاوتی بین اکثریت و اقلیت قائل شد.

 

در حال حاضر، صورتهای مالی تلفیقی براساس ترکیبی از دو تئوری شخصیت اقتصادی جداگانه (واحد تجاري) و تئوری مالکیت تهیه و ارائه می‌شود. استاندارد حسابداری شماره 18 ایران اساساً مبتنی برتئوری شخصیت اقتصادی جداگانه است و در موارد معدودی نیز از مفاهیم تئوری مالکیت استفاده شده است.

 

با احترام...

[amirehsani]

عمده تئوریهای مالکان مورد بحث در حسابداری عبارتند از:تئوری مالکانه,تئوری واحد تجاری,تئوری حقوق مازاد,تئوری وجوه,تئوری مدیریت و تئوری بنگاه اجتماعی می باشد.

تئوری مالکانه:این تئوری با ظهور دفتر داری 2 طرفه به وجود امد.معادله ای که در این تئوری برای ترازنامه قائلند عبارتست از:بدهی-دارائی=سرمایه(ثروت مالکان)
در دفتر داری 2 طرفه هر ثبت بدهکاری یک ما به ازای بستانکار نیز دارد.پس برابری طرف بدهکار با بستانکار از این تئوری ناشی شده است.بعنوان مثال در خرید دارائی بصورت نسیه داریم:
دارائی        ***
          بستانکاران ***
تئوری مالکانه می گوید که به این دلیل برابر است که دارائی ثروت مالک است و بدهی هم تعهد وی.پس در تئوری مالکانه دارائیها به مالک تعلق دارد و بدهیها نیز تعهدات مالک است.در امد و هزینه هم متعلق به مالک است.چون در امد و هزینه موجب تغییر در ثروت مالکان می شود.تئوری مالکان می گوید که برای اینکه ثروت مالکان درست نشان داده شود باید از ارزشها جاری استفاده کنیم.یعن دارائیها و بدهیها به ارزش جاری نشان داده شوند.در تئوری مالکانه بهره بعنوان یک هزینه دیده مشود و در صورت سود و زیان می اید.مالیات نیز یک هزینه است و باید در صورت سود و زیان منعکس شود.بعبارت دیگر وجوه پرداختی بابت مالیات و به دولتو هزینه بهره به بستانکاران نوعی توزیع سود محسوب میشود.ترازنامه و صورت سود و زیان مبتنی بر تئوری مالکانه است.خلاصه اینکه تئوری مالکانه سهامدار را جدا از بقیه گروهها می بیند.اثرات تئوری مالکانه بر رویه های حسابداری به شرح زیر است:
1)تهیه صورت سود و زیان و گردش سود انباشته بر اساس این تئوری است
2)تهیه صورت سود و زیان جامع بر اساس تئوری مالکانه است چون سود جامع در بر گیرنده همه اقلامی است که طی یک دوره بر ثروت مالکان اثر گذار است
3)افشای سود هر سهم در صورت سود و زیان و همچنین محاسبه ارزش دفتری هر سهم بر اساس این تئوری است
4)تئوری مالکانه بر مفهوم حفظ سرمایه مالی تاکید دارد
5)حسابداری شرکتهای تضامنی بر اساس تئوری مالکانه است.در یک شرکت تضامنی شرکائ مسئول پرداخت بدهی شرکت هستند.
6)حسابداری شرکتهای عملی(مشارکت مخصوص)بر اساس تئوری مالکانه است.
7)استفاده از تئوری شرکت اصلی برای تهیه صورتهای مالی تلفیقی بر پایه این تئوری می باشد
8)تلفیق نسبی بز اساس تئوری مالکانه است
9)استفاده از روش ارزش ویزه در ثبت سرمایه گذاریها بر اساس این تئوری است
10)حسابداری شرکتهای تک مالی یا خصوصی بر پایه تئوری مالکانه است.
 
 
تئوری واحد تجاری:
با ظهور شرکتهای سهامی و تفکیک مالکیت از مدیریت مطرح شد.در این تئوری بر خلاف تئوری مالکانه دارائیها به مالک تعلق ندارد بلکه  دارائیها متعلق به واحد تجاری می باشد.بدهیها نیز بدهی واحد تجاری است و نه بدهی مالک.معادله ترازنامه در این تئوری به شکل زیر است:
(حقوق طلبکاران و حقوق صاحبان سرمایه)حقوق مالکان=دارائیها

در ا ین تئوری سهامدار و اعتبار دهنده در یک طبقه قرار میگیرند.بعبارت دیگر این تئوری می گوید که دارائیها متعلق به سهامداران و اعتبار دهندگان است و بر دارائیها حق دارند.این تئوری می گوید که بایستی گزارشاتی تهیه نماییم که حقوق سایر گروهها هم در ان دیده شده باشد.در تئوری مالکانه همه چیز از دیدگاه مالک دیده میشود اما در تئوری واحد تجاری همه چیز از دید واحد تجاری دیده میشود.2 دیدگاه درباره تئوری واحد تجاری وجود دارد:
دید گاه اول:دیدگاه سنتی:بر اساس این دیدگاه واحد تجاری برای منافع سهامدادن و اعتبار دهندگان فعالیت می کند.زیرا این دو گروه هستند که منابع مالی مورد نیاز واحد تجاری را تامین می نمایند. بنابر این واحد تجاری باید در مورد وضعیت و نتایج سرمایه گذاری انان به انها گزارش نماید.در این دیدگاه بهره هزینه نیست .بعبارت دیگر بر اساس این دیدگاه هزینه بهره نباید در صورت سود و زیان گزارش شودو بعنوان نوعی توزیع سود باید در  حساب گردش سود انباشته گزارش شود.
دیدگاه دوم: دیگاه مدرن:بر اساس این دیدگاه واحد تجاری برای خود فعالیت می کند و علاقمند است تاتداوم فعالیت داشته باشد.در این دیدگاه بهره ,هزینه محسوب می شود باید در صورت سود و زیان گزارش شود. در این دیدگاه گزارش اطلاعات در راستای الزامات قانونی انجام میشود و ابزاری برای تداوم فعالیت واحد تجاری است.گزارش اطلاعات باعث می شود تا واحد تجاری رابطه خود را با سهامداران حفظ کند.بر اساس دیدگاه مدرن حفظ روابط موجب میشود تا در اینده سهامداران وجوه خود را در اختیار واحد تجاری قرار دهند.
در دیدگاه اول سهامداران بعنوان افراد داخل سازمان و نزدیک به واحد تجاری دیده میشوند اما در دیدگاه دوم انان بعنوان افراد خارج از سازمان دیده می شوند. نتیجه دو دیدگاه یکسان است و نتیجه ان گزارش به سهامداران است.در حال حاضر دیدگاه دوم پذیرفته شده است. مثلا دیدگاه دوم برخوردی که با هزینه بهره می کند همانند تئوری مالکانه است.درتئوری مالکانه بر تعیین ثروت مالک تاکید میشود لذا صورت  وضعیت مالی بیشترین اهمیت را دارد . در ابتدا شرکتها فقط ترازنامه تهیه میکردند چون مدیریت از مالکیت جدا نبود و ترازنامه ثروت مالک را بخوبی نشان میداد اما با تفکیک مالکیت از مدیریت مالکان برای ارزیابی عملکرد مدیریت نیازمند یک صورت مالی دیگری بنام صورت سود و زیان بودند . پس صورت سود و زیان بر اساس تئوری واحد تجاری است(فلسفه تهیه صورت سود و زیان بر اساس تئوری واحد تجاری است)اما در داخل صورت سود و زیان  اقلام را بر اساس تئوری مالکانه نشان می دهیم .در تئوری واحد تجاری تاکید بیشتر بر صورت سود و زیان است.از دیدگاه واحد تجاری سود متعلق به واحد تجاری است نه سهامداران و مالکان. در این تئوری سود در نتیجه تغییر در خالص داراییهای شرکت بدست می اید.بعبارت دیگر سود در نتیجه تغییر در خالص داراییهای شرکت بدست می اید.
اثر تئوری واحد تجاری بر رویه های حسابداری به شرح زیز است:
1)استفاده از حسابداری بهای جاری جایگزینی بر اساس تئوری واحد تجاری است
2)تئوری واحد تجاری بر مفهوم حفظ سرمایه فیزیکی تاکید دارد.
3)در مواردی که کارکنان شرکت سهامدار شرکت نیز باشند حقوق کارکنان بعنوان هزینه در نظر گرفته میشود
4)در تهیه صورتهای مالی تلفیقی با استفاده از تئوری واحد تجاری سهم اقلیت به ارزش بازار در بخش حقوق صاحبان سهام انعکاس می یابد.
5)تعریف در امد و هزینه از این تئوری ناشی می شود
 6)استفاده از مراکز هزینه و سود در گزارشات حسابداری بر اساس این تئوری است.
7)تهیه گزارشات اطلاعات داوطلبانه مثلا تهیه گزارش هیات مدیره بر اساس این تئوری است
روش lifo دز ارزیابی موجودی کالا بر اساس تئوری واحد تجاری است .چون تئوری واحد تجاری بر صورت سود و زیان تاکید دارد و روش lifoنیز دیدگاه سود و زیانی دارد (چون این روش سود را واقعی تر نشان میدهد)

نکته  قابل توجه در این تئوری این هست که بر اساس این تئوری واحد تجاری با گروههای مختلفی قرارداد دارد و باید برای این گروهها اطلاعات تهیه نماید.
 
با عرض پوزش از تاخیر یکساله ای که در خصوص ارائه مباحث مربوط به این موضوع پیش امد اجازه میخواهم که مابقی تئوریهای حقوق صاحبان سهام  را
ارائه نمایم.
تئوری حقوق مازاد: این تئوری شکل دقیق و پیشرفته تئوری مالکان است. در این تئوری معادله حسابداری به  صورت زیر  می باشد:
      (حقوق سهامداران ممتاز +بدهیها )- دارائیها = حقوق مازاد
در این تئوری بیان میگردد که حقوقی که موجود است  متعلق به سهامدارن  واحد تجاری است و به هممین دلیل به آن شکل پیشرفته تئوری مالکانه  می گویند. نکته قابل توجه در این تئوری اینستکه سهامداران ممتاز در بخش حقوق صاحبان سهام طبقه بندی نمی شود بلکه در بدهیها طبقه بندی میگردد.
مطابق این تئوری ابتدا باید بهره اعتبار دهندگان و سود سهام ممتاز پرداخت شود و مازاد بعنوان حقوق سهامداران عادی  شناخته میشود.سود سهام ممتاز و بهره پرداختی به اعتبار دهندگان در صورت سود و زیان گزارش میشودیعنی اینگونه بیان میگردد که بهره بابت بدهی ا ست.
اثرا این تئوری بر رویه های به شرح زیر میباشد:
1- محاسبه ارزش دفتری هر سهم
تعداد سهام عادی /(حقوق مترتب بر سهامدارن ممتاز-حقوق صاحبان سهام)= ارزش دفتری هر سهم
2- سود هر سهم بر اساس این تئوری میباشد.
3- مطابق استاندارد بین المللی حسابداری  شماره 32 سهام ممتاز باید در بخش بدهیها گزارش شود.
بیانیه شماره 1 fasb(اهداف گزارشگری مالی )بر اساس این تئوری است.البته از سال 2006 این هدف تغییر کرده و بر اساس تئوری واحد تجاری است