اطلاعات بيشتر
۱۲ اسفند ۱۳۹۱، ۰۷:۲۸ ب.ظ
اعتبارات اسنادي
تهيه كننده : سيد علي مروّج حريري
مقدمه
يکي از موارد و موضوعات مهمي که در قراردادهاي تجاري منعقد بين خريدار و فروشنده بايد به وضوح مشخص گردد روش و نحوه پرداخت وجه توسط خريدار به فروشنده است. در تجارت بين الملل پرداخت وجه کالا به اشکال زير قابل اقدام است:
۱ ) تجارت حساب باز
۲ ) پيش پرداخت
۳ ) وصولي
۴ ) اعتبار اسنادي
تجارت حساب باز
acount trade
اين روش در عرف بازرگاني خارجي کشورمان با عنوان روش اماني از آن ياد ميگردد. اين روش پرداخت که در تجارت خارجي در مقايسه با ساير روش‌ها صددرصد به نفع خريدار است روشي است که در آن فروشنده کالا به خريدار اعتماد و اطمينان کامل دارد و از لحاظ وصول وجه کالاي ارسالي نگراني ندارد. لذا فروشنده کالا را براي خريدار ارسال مي‌دارد تا خريدار در ترخيص کالا از گمرک با مشکلي مواجه نشود. خريدار پس از ترخيص کالا و فروش آن، ارز را به ترتيبي که فروشنده تعيين نموده واريز خواهد کرد. بدين ترتيب خريدار فرصت کافي براي فروش کالا و سپس ارسال وجه آن را به فروشنده خواهد داشت.
اين روش معمولاً بين شرکت مادر و دفاتر نمايندگي آن در کشورهاي مختلف که کنترل ارزي در نظام ارزي آن حاکم نيست کاربرد دارد.
Full Advance Payment پيش پرداخت
پيش پرداخت در تجارت خارجي دقيقاً نقطهٔ مقابل روش اماني يا حساب باز است.
اين روش صددرصد به نفع فروشنده است و چنانچه در قراردادهاي تجاري از آن استفاده گردد ريسک خريدار بسيار بالا و ريسک فروشنده از نقطه نظر وصول وجه صفر ميباشد.
اين روش که خريدار وجه کالا را در حال به منظور تحويل کالا در آينده پرداخت مي کند در عرف تجارت کشورمان به روش بدون انتقال ارز نيز مشهور مي باشد. بديهي است اطلاق بدون انتقال ارز در اين خصوص يک غلط مصطلح است.
براي اينکه در اين روش ريسک خريدار پوشش داده شود پيشنهاد مي گردد پرداخت وجه به فروشنده منوط و موکول به دريافت ضمانت‌نامه بانکي معتبر بدون قيد و شرط شود.
Collection وصول اسنادي
اين روش تحت عنوان روش براتي نيز ياد مي شود. در اين روش فروشنده به خريدار اطمينان داشته و با ارسال کالا براي خريدار اسناد حمل و برات را نيز مستقيماً و يا از طريق بانک براي او ارسال مي‌دارد.
روش وصولي در مقايسه با پيش‌پرداخت و اعتبار اسنادي بيشتر به نفع خريدار است تا فروشنده ، هر چند اگر با روش حساب باز مقايسه شود فروشنده در وضعيت بهتري قرار دارد.
برات ممکن است نقد يا مدت‌دار (نسيه) باشد. در برات ديداري يا نقد بانک کاگزار براساس دستورات فروشنده در فرم وصول، زماني اسناد را در اختيار خريدار قرار ميدهد که خريدار وجه آن را پرداخت نموده باشد.
در برات مدت دار بانک کارگزار وقتي اسناد را در اختيار خريدار قرار ميدهد که خريدار نسبت به قبولي نويسي برات مدت‌دار اقدام نموده باشد.
Documentary credit اعتبار اسنادي
اعتبار اسنادي تکنيک رد و بدل نمودن پول کالاها يا خدمات براساس اسناد توسط بانک است. دو بازرگان در دو کشور دور از يکديگر که آشنايي با وضع و حال يکديگر ندارند با واسطهٔ دو بانک يکي بانک طرف واردکننده، ديگري بانک کشور صادرکننده وارد معامله مي‌شوند و بانکهاي مذکور حسن جريان معامله يعني پرداخت بهاي کالاهاي خريداري شده و نيز ترتيب حمل صحيح آنها را از کشور مبدأ به کشور مقصد تضمين ميکنند.
از آنجا که در سالهاي اخير بخش قابل ملاحظه‌اي از خريد و واردات قطعي کالا به کشورمان در قالب اعتبار اسنادي صورت پذيرفته است در اين مقاله به توضيح انجام معاملات از طريق اعتبارات اسنادي مي‌پردازيم.
تعريف اعتبار اسنادي
اعتبار اسنادي تعهدي از بانک است که به خريدار و فروشنده داده مي شود. تعهد مي شود که ميزان پرداختي خريدار به فروشنده بموقع وبا مبلغ صحيح به دست فروشنده خواهد رسيد. هرگاه که خريدار قادر به پرداخت مبلغ خريد نباشد، بانک موظف است باقيمانده يا تمام مبلغ خريد را بپردازد. اعتبارات اسنادي اغلب در معاملات بين المللي به منظور اطمينان از دريافت مبالغ پرداختي مورد استفاده قرار مي گيرد.
بدليل ماهيت معاملات بين المللي که شامل عواملي همچون مسافت و تفاوت قوانين کشورها و ...، اعتبارات اسنادي يک جنبه بسيار مهم در تجارت بين المللي شده است. بانک همچنين به نيابت از خريدار که نگهدارنده اعتبارات اسنادي است تا زمان در يافت تائيديه که کالا هاي خريداري شده حمل شده اند وجه را پرداخت نخواهد کرد.
اعتبار اسنادي يک روش و وسيله تضمين پرداخت است که به موجب آن يک بانک براي پرداخت مبلغ معيني به فروشنده کالا يا خدمات، متعهد مي شود مشروط بر اينکه اسناد مقرر شده حاکي از ارسال کالا يا انجام خدمات در موعد مقرر توسط فروشنده ارائه شود.
مزاياي اعتبار اسنادي
۱- اطمينان فروشنده از اينکه پس از ارايه اسناد حمل وجه اعتبار را مطابق شرايط اعتبار از بانک کارگزار يا تاييد کننده دريافت ميکند.
۲- امکان کنترل تاريخ حمل و تحويل نهايي کالا.
۳- تحصيل اسناد حمل مطابق با مفاد موافقت اوليه تحت شرايط قرارداد ميان طرفين.
۴- اطمينان از اينکه پرداخت وجه اعتبار به فروشنده فقط بعد از انتقال و فک مالکيت کالا از وي صورت ميگيرد .
۵- امکان کسب تسهيلات بيشتر براي فروشنده در مقابل اعتبار گشايش يافته براي تهيه کالاي سفارش شده .
۶- تعهد بانک براي پرداخت بها در معاملات بجاي فرد فروشنده.
اركان اعتبار اسنادي
۱) بانک گشاينده اعتبار :
مهمترين و اساسي ترين رکن هر اعتبار اسنادي بانک گشاينده اعتبار است که در مقابل ذينفع اعتبار، متعهد مشروط به پرداخت وجه اعتبار است.
۲) متقاضي اعتبار اسنادي(خريدار):
شخصي است که از بانک گشاينده اعتبار اسنادي درخواست مي کند تا نسبت به افتتاح اعتبار به نام و به نفع ذينفع اعتبار، اقدام و از طرف وي متعهد مشروط به پرداخت وجه اعتبار بشود.
۳) ذينفع اعتبار اسنادي(فروشنده):
شخصي است که اعتبار اسنادي به نام و به نفع او توسط بانک بازکننده اعتبار باز شده است در صورت رعايت شرايط اعتبار، وجه اعتبار را دريافت خواهد نمود.
۴) بانک ابلاغ کننده:
بانکي است که از طرف بانک گشاينده اعتبار انتخاب شده تا متن اعتبارنامه اسنادي را به ذينفع اعتبار ابلاغ کند. بدين ترتيب بانک ابلاغ کننده اعتبار اسنادي، صرفاً يک واسطه بين بانک گشاينده اعتبار و ذينفع اعتبار اسنادي ميباشد.
۵) بانک پرداخت کننده:
بانکي است که از طرف بانک گشاينده اعتبار انتخاب شده و پذيرفته است که چنانچه ذينفع اعتبار اسنادي با رعايت شرايط اعتبار، اسناد را ارائه دهد نسبت به پرداخت وجه اعتبار اقدام کند.
انواع اعتبارات اسنادي
انواع اعتبارات اسنادي از نظرکليت :
1- اعتبار اسنادي وارداتي يا صادراتي
به اعتباري که خريدار براي واردات به کشور خود گشايش مي کند اعتبار وارداتي و اين اعتبار از لحاظ فروشنده کالا که در کشور ديگر قرار دارد اعتبار صادراتي ميباشد.
۲- اعتبارات اسنادي قابل برگشت Revocable L/C
در اين نوع اعتبار، خريدار و يا بانک گشايش کننده اعتبار مي تواند بدون اطلاع ذينفع، هرگونه تغيير يا اصلاحي در شرايط اعتبار بوجود آورد. (بدون اجازه فروشنده)
واضح است از اين نوع اعتبار استفاده چنداني نميشود زيرا فروشنده اطمينان لازم را نسبت به پايدار ماندن اعتبار و انجام تعهدات خريدار ندارد.
با کمال تعجب اگر خريدار ايراني بخواهد اعتبار قابل برگشت گشايش نمايد سيستم بانکي از وي مجوز خاص بانک مرکزي را مطالبه مينمايد در حاليکه اعتبار غير قابل برگشت احتياجي به مجوز ندارد.
۳- اعتبار اسنادي غير قابل برگشت Irrevocable L/C
در اعتبار اسنادي غير قابل برگشت هرگونه تغيير شرايط اعتبار از جانب خريدار يا بانک گشايش کننده اعتبار موکول به موافقت و رضايت فروشنده بوده. فروشندگان معمولا از اين گونه اعتبار استقبال بيشتري ميکنند.
براساس آخرين مقررات اتاق بازرگاني بين الملل در صورت عدم تصريح و سکوت در اعتبار اسنادي مبني بر قابل برگشت يا غير قابل برگشت بودن آن ، اعتبار غير قابل برگشت خواهد بود.
۴- اعتبار اسنادي تاييد شده Confirmed L/C
اعتباري است که خريدار ملزم ميشود تا اعتبار صادره از سوي بانک خود را به تاييد هر بانک معتبر ديگر که مورد نظر فروشنده است، برساند .اين نوع اعتبار اسنادي حاکي از اطمينان نداشتن به حيثيت اعتباري بانک صادر کننده و يا وضعيت متزلزل سياسي يا اقتصادي کشور خريدار است.
هم اکنون بسياري از فروشندگان خارجي تقاضاي اعتبارات تاييد شده از خريداران ايراني ميکنند که اين مسئله به دو دليل ميباشد اولا وضعيت سياسي و اقتصادي متزلزل ثانيا در سالهاي پس از جنگ ايران و عراق بدليل کمبود ارز در سيستم بانکي کشور ، بانک مرکزي خريداران را به به گشايش اعتبارات يوزانس (نسيه) ترغيب کرد در حاليکه بانک مرکزي در زمان سررسيد اعتبارات توانايي پرداخت مبلغ اعتبار را نداشت که باعث تاخيرهاي بلند مدت در پرداخت مبلغ اعتبارات به فروشندگان شد که باعث بي اعتمادي فروشندگان به بانکهاي ايراني شد.
۵- اعتبار اسنادي تاييد نشده Unconfirmed L/C
اين نوع اعتبار در شرايط متعارف و بدون نياز به تاييد بانک ديگري گشايش مي يابد. اگر در شرايط اعتبار کلمه Confirmedذکر نشود آن اعتبار تاييد نشده تلقي مي شود.
۶- اعتبار اسنادي قابل انتقال Transferable L/C
به اعتباري گفته ميشود که طبق آن، ذينفع اصلي حق دارد همه يا بخشي از اعتبار گشايش شده را به شخص يا اشخاص انتقال دهد. در واقع اين نوع اعتبار يک امتياز براي فروشنده محسوب مي شود.
۷- اعتبار اسنادي غير قابل انتقال Untransferable L/C
به اعتباري گفته ميشود که ذينفع حق واگذاري کل يا بخشي از آن را به ديگري ندارد. در تجارت بين الملل عرف بر غير قابل انتقال بودن اعتبار است و همچنين در ايران براي گشايش اعتبار قابل انتقال نياز به مجوز بانک مرکزي ميباشد.
۸- اعتبار اسنادي نسيه يا مدت دار(يوزانس) Usance L/C
اعتباري است که وجه اعتبار بلافاصله پس از ارايه اسناد از سوي ذينفع ، پرداخت نميشود بلکه پرداخت وجه آن، بعد از مدت تعيين شده صورت ميگيرد.در واقع فروشنده به خريدار مهلت ميدهد که بهاي کالا را پس از دريافت و فروش آن بپردازد. معامله يوزانس معمولا در کشورهايي انجام ميگيرد که کمبود ارز دارند.
۹- اعتبار اسنادي ديداري At Sight L/C
اعتباري است که طبق آن بانک ابلاغ کننده پس از رويت اسناد حمل ارايه شده از طرف ذينفع (فروشنده)، در صورت رعايت تمامي شريط اعتبار از سوي وي ، بلافاصله وجه آن را پرداخت ميکند.
۱۰- اعتبار اسنادي پشت به پشت (اتکايي) Back to Back L/C
اين نوع اعتبار اسنادي متشکل از دو اعتبار جدا از هم است. اعتبار اول به نفع ذينفع گشايش مي يابدکه خود به هردليلي قادربه تهيه و ارسال کالا نيست.بهمين جهت با اتکا براعتباري که به نفع وي گشايش يافته است اعتبار ديگري براي فروشنده دوم (ذينفع دوم) که ميتواند کالا را تهيه و ارسال کند ، از طرف ذينفع اول گشايش مي يابد.
۱۱- اعتبار اسنادي ماده قرمز Red Clause L/C
در اين نوع اعتبار فروشنده ميتواند قبل از ارسال کالا، وجوهي را بصورت پيش پرداخت از بانک ابلاغ کننده يا تاييد کننده دريافت کند. علت اين نام گذاري آن است که اولين بار که اين اعتبار گشايش يافت بانک بازکننده اعتبار براي جلب توجه بانک ابلاغ کننده شرايط اعتبار را که به مقداري از وجه اعتبار را به عنوان پيش پرداخت به ذينفع پرداخت ميکند را با جوهر قرمز نوشت که از آن به بعد به اعتبار ماده قرمز معروف شد.
12- اعتبار اسنادي گردان Revolving L/C
اعتباري است که پس از هر بار استفاده ذينفع از اعتبار، همان مبلغ اسناد تا سطح اعتبار اوليه افزايش مي يابد در واقع بدون احتياج به افتتاح يا اصلاح اعتبارجديد، اعتبار موجود خود به خود تجديد ميشود.
انواع اعتبارات اسنادي از لحاظ زمان پرداخت ارز
اعتبار اسنادي نقدي يا ديداري (Sight)
كه اعتبار اسنادي ديداري اعتباري مي باشد كه وجه آن به محض ارائه اسناد (مشروط به رعايت شرايط اعتبار) قابل پرداخت مي باشد .
الف – تأمين وجه اعتبار با استفاده از ارز خريدار
در اين حالت ارز مورد نياز جهت تأمين وجه اعتبار اسنادي گشايش شده مستقيماً توسط خريدار تهيه و به بانك گشايش كننده اعتبار پرداخت مي گردد.
ب – تأمين وجه اعتبار با استفاده از ارز كشورخريدار
در اين حالت خريدار معادل ريالي (پول ملي) ارز مورد نياز را تأمين و بانك نسبت به خريداري و تأمين ارز لازم اقدام نموده و وجه مورد احتياج اعتبار اسنادي را تهيه مي نمايد.
ج – تأمين وجه اعتبار اسنادي با استفاده از تسهيلات (وام)
در اين حالت خريدار قادر به تأمين وجه مورد نياز نبوده و تحت شرايط خاص از تسهيلات (وام) استفاده مي نمايد.
ج – تأمين وجه اعتبار اسنادي با استفاده از تسهيلات (وام)
ج – 1- تأمين وجه اعتبار اسنادي با استفاده از تسهيلات (وام) بانكهاي كشور خريدار
در اين حالت خريدار از بانكهاي كشور خود جهت تأمين وجه اعتبار اسنادي تقاضاي تسهيلات ارزي از محل منابع داخلي بانك مي نمايد و در چارچوب سياستهاي اعتباري بانك به خريدار تسهيلات تعلق مي گيرد كه بسته به نوع كالا و مدت اين تسهيلات يك يا دو ساله مي باشد.
ج – 2- تأمين وجه اعتبار اسنادي با استفاده از ذخاير ارزي كشور خريدار
در اين حالت خريدار ذخائر ارزي حاصل از مازاد تراز پرداختها را در جهت حمايت از بخشهاي مختلف اقتصادي به متقاضيان تسهيلات (وام) اعطاء مي نمايد.
در كشور ايران نيز به منظور حمايت ئ تأمين بخشي از نيازهاي ارزي توليد كنندگان و صادركنندگان بخشهاي خصوصي و تعاوني تسهيلات ارزي از محل حساب ذخائر ارزي كه از مازاد درآمد حاصل از فروش نفت خام تأمين ميگردد در قالب يكي از عقود اسلامي به واجدين شرايط اعطاء مي گردد كه بخشهاي مجاز جهت استفاده از تسهيلات صندوق ذخيره ارزي عبارتند از:
صنعت – معدن – كشاورزي – حمل و نقل – خدمات فني و مهندسي – خدمات ارز آور – صادرات غيرنفتي
ج – 3- تأمين وجه اعتبار اسنادي با استفاده از تسهيلات بانكهاي خارجي يا شعب خارج از كشور بانكهاي داخلي
ج-3-1- تسهيلات كوتاه مدت يا ريفاينانس (Refinance)
ريفاينانس اعتباري است كه بانك كارگزار كشور فروشنده در اختيار بانك عامل يا بانك مركـزي كشور خريدار قرار مي دهد كه اين مستلزم برقـراري ارتبـاط بين دو بانك مي باشـد در اين نـوع تأمـين مالـي ارتباط فروشنده و خريدار قطع مي شـود و بانكهـا جاي خريـدار و فروشنـده را مي گيرند بدين معنا كه طي قرارداد منعقـد بـيـن بانـك مركـزي يا بانك عامـل با بانـك كارگـزار پول اعـتبـار به صـورت نقـدي به فروشنده پرداخت مي گـردد و يك سـال بعـد از معاملـه اسنـاد از بانك مركـزي يا بانك عامل دريافت مي شود و به نسبت مدت از بانك بهره دريافت مي شود كه بانك نيز وجه را از خريدار به اضافه بهره مربوطه و كارمزد متعلقه اخذ مي نمايد سابقاً فقط بانك مركزي مجاز به عقد قرارداد ريفاينانس يود اما از ســال 82 تاكـنـون بانكهـاي تجـاري مستقيمـاً مي توانند نسـبت به برقــراري ارتباط و عقـد قـرارداد ريفاينانس يا كارگزاران خارجي اقدام نمايد.
ج-3-2- تسهيلات ميان مدت
ج-3-3- تسهيلات بلند مدت
مفهوم فاينانس در ماليه بين الملل عبارتست از:
- تأمين مالي و تجهيز منابع مالي
- فعاليتها و روشهاي تجزيه و سرمايه گذاري منابع و مديريت تعهدات و
دارائـي هاي مالي
- فراهم كردن وجوه و منابع لازم براي خريد يا اجـراي طرحها توســط
اشخـاص شركتها يا دولتها در داخل يا خارج كشور
ولي واژه فاينانس در ايران داراي كاربرد خاصي بوده و چنين تعريف مي شود:
تـأميـن مـالـي ميـان مـدت – بـراي خريـد تجهيـزات – خدمات مهـندسـي پـروژه هـا از كشـورهاي صنعتي از طريـق وام ها و اعتبـارات (تسهيلات) ارزي بانكهاي خارجي با پوشش مؤسسات بيمه صادراتي كشورهاي فروشنـده در قراردادهاي فاينانس خريدار يا كسي كه خواهان تأمين مالي مي باشد طرح خود را به فروشنده ارائه مي دهد فروشنده بعد از بررسي و تأييد طرح آن را به خريدار عودت داده و خريـدار طـرح را به بانـك باز كننده اعتبار ارسال مي كند
بانك بازكننده اعتبار به همراه بانك به همـراه بانك معـامـله كننده (به عنـوان بانكي كـه قرار است تأمين مالي را انجام دهد) طرح را از لحاظ فني و اقتصادي و مالي بررسي كرده و در صـورت توجيـه پذيـر بـودن طـرح آمادگـي خـود را جـهـت مراحـل اداري فاينانس اعـلام مي كنند و بعـد از طي مـراحل اداري و انعقـاد قراردادهاي لازم اعتبار اسنادي موضوع فاينانس گشايش مي گردد فاينانس مستلزم يكي از هزينه ها مي باشد.
اين هزينه ها عبارتند از:
الف) هزينه هاي مديريت
ب) هزينه هاي تسهيلات
ج) هزينه هاي استفاده شده روي مانده اعتبار
د) هزينه هاي بيمه صادراتي
لازم به ذكر است كه در فاينانس بانك اعتبار دهنده 85% طرح را تأمين مالي نموده و 15% مابقي از جانب شركت مجري طرح تهيه مي گردد.
انواع اعتبارات اسنادي از نقطه نظر روشهاي پرداخت وجه
الف) اعتبار اسنادي نقدي يا ديداري (Sight)
الف - با استفاده از ارز خريدار
ب - با استفاده از ارز كشور خريدار
ج - با استفاده از تسهيلات
ج-1- بانكهاي كشور خريدار
ج-2- ذخائر ارزي كشور خريدار
ج-3- بانكهاي خارجي يا شعب خارجي بانكهاي داخلي
ج-3-1- كوتاه مدت تا يكسال (Refinance)
ج-3-2- ميان مدت يكسال تا ده سال به بالا (Finance)
ج-3-3- بلند مدت ده سال به بالا (Finance)
ب) اعتبار اسنادي مدت دار (Deffer Payment)
الف - كوتاه مدت (Usance) تا يكسال
ب - بلند مدت يك سال تا سه سال
ب) اعتبار اسنادي مدت دار (Deffer Payment)
وجه اين قبيل اعتبار اسنادي در تاريـخ مشخص شـده اي كه در اعتبار قيد شده قابل پرداخـت است. دوره زمانـي و همينـطـور زماني كه از آن تاريخ مدت محاسبه مي شود بايد در اعتبار قيد شده باشد مثلاً 360 روز بعد از تاريخ حمل
1- اعتبار اسنادي مدت دار (كوتاه مدت) (Usance)
يوزانس در لغت به معناي مهلت يا فرجه است كه طي آن فروشنده كالا را بصورت نسيه در اختيار خريدار قرار مي دهد و بعد خريدار در سر رسيد مبلغ بدهي خود را به فروشنده پرداخت مي نمايد.
همانطـور كـه مشخـص اسـت در ايـن نـوع از اعتبـار اسنادي ابتـدا كـالا در اختيار خريدار قرار گرفته و بعد از طي مدت موافقت شده اقدام به پرداخت وجـه آن به فـروشنـده مي نمايد لـذا اخـذ وثايـق لازم و مطمـئن در اينگـونـه اعتبار اسنـادي براي بانكها در اولويت مي باشد بديـهي است فروشنده بابت طي مدت مورد توافق هيچگونه بهره اي نبايد اخذ نمايد.
2- اعتبار اسنادي مدت دار (بلند مدت)
در اينگونه اعتبارات اسنادي پرداخت وجه از سوي خريدار به فروشنده بنا به توافق طرفين بين يكسال تا سه سال به طول مي انجامد .
در اعتبارات اسنادي گشايش شده به صورت يوزانس، هنگامي که ذينفع اعتبار اسنادي نسبت به حمل کالا اقدام و اسناد بدون مغايرت را به بانک ذيربط ارائه مي دهد. از تاريخ ارائه اسناد و پس از خاتمه دورهٔ يوزانس مبلغ اعتبار را از بانک مربوطه اخذ خواهد نمود. مثلاً چنانچه اعتبار اسنادي به صورت يوزانس يک ساله به نفع شرکت نمونه گشايش شده باشد و شرکت نمونه در تاريخ ۱/۱۰/۸۴ اسناد حمل مطابق با شرايط اعتبار و بدون مغايرت به بانک معامله کننده ارائه داده باشد. مبلغ اعتبار در تاريخ 1/10/85 به شرکت نمونه پرداخت خواهد شد. عموماً ذينفع اعتبار با توجه به نوع کالا از قبول اعتبار اسنادي گشايش شده به صورت يوزانس امتناع مي‌ورزد و خواستار اعتبار اسنادي ديداري مي گردد. در واقع چنان چه کالاي موضوع اعتبار داراي بازار (تقاضا) خوبي باشد، فروشنده راساً از قبول اعتبار اسنادي يوزانس خودداري ميکند و از متقاضي اعتبار درخواست مينمايد که نسبت به يافتن شرکت هاي معتبر (مانند بانکهاي تجاري) براي تأمين مالي اعتبار (Finance) اقدام نمايد. در صورت قبول شرکت مالي موردنظر ذينفع اعتبار در روز معامله اسناد مبلغ اعتبار را از شرکت مزبور دريافت مي‌دارد و اين شرکت مبلغ اعتبار به علاوه بهره يوزانس را در سررسيد (پايان دوره يوزانس) از بانک ذيربط اخذ مينمايد.
درمواقعي که کشورها به کالاهاي خاصي احتياج مبرمي پيدا نمايد و فروشندگان خارجي که بازار را دراختيار دارند و از فروش به صورت يوزانس خودداري ميکنند بانک مرکزي جمهوري اسلامي ايران با برخي از بانکهاي خارجي مانند بانک استاندارد چارتر يا بانک صادرات ايران در دبي يا آي.ان.جي بانک و غيره اقدام به انعقاد قرارداد مينمايد تا بانک مذبور در روز معامله اسناد نسبت به پرداخت وجه اسناد به ذينفع اعتبارات اسنادي گشايش شده توسط بانکهاي ايراني اقدام نمايند.
بانکهاي فوق الذکر براساس قرارداد در سررسيد (پايان دوره يوزانس) مبلغ اعتبار پرداختي به علاوه بهره يوزانس را از بانک مرکزي جمهوري اسلامي ايران دريافت مي دارند. به اين نوع يوزانس اصطلاحاً يوزانس داخلي (Refinance) گفته مي شود.
تفاوت يوزانس داخلي با يوزانس در اين است که در يوزانس داخلي بانک مرکزي فاينانس را انتخاب و با آن قرارداد منعقد نموده است يا به عبارت مصطلح از خطوط اعتباري که بانکهاي خارجي در اختيار بانک مرکزي گذاشته‌اند براي تأمين مالي خريد و واردات کالا استفاده ميشود.
درحال حاضربا واردکنندگاني که بانک مرکزي خطوط اعتباري براي خريد و واردات کالا دراختيار آنها مي‌گذارد بمثابه اعتبارات اسنادي نقدي رفتار مينمايد و فقط ۱۰% مبلغ اعتبار را بابت بهره يوزانس از وارد کنندگان اخذ مينمايد. لذا در معاملات يوزانس داخلي خريدار کالا بايد مبلغ پيش پرداخت براي گشايش اعتبار اسنادي در روز گشايش را طبق اعتبارات اسنادي نقدي بپردازد.
شروع عمليات خريد خارجي
به منظور خريد کالا از خارج کشور خريدار از طريق مکاتبه با فروشنده خارجي و يا مراجعه به نماينده آن در داخل کشور مذاکرات لازم را به عمل مي آورد ، ودر صورت توافق ، فروشنده پيش فاکتور (پروفرما)به خريدار ارسال مي کند که در پيش فاکتور ، تاريخ تحويل، تعداد ، قيمت ، نحوه پرداخت ، بارگيري و محل تحويل کالاي خريداري شده قيد شده است.
براي گشايش اعتبار اسنادي مراحل زير را بايد طي کرد:
1- متقاضي(وارد کنننده کالا)با در دست داشتن پيش فاکتود (پروفرما) براي واريز وديعه ثبت سفارش به بانک مراجعه مي نمايد و بانک در صورت مجاز بودن ورود کالا وديعه ثبت سفارش کالا را بر اساس تعرفه کالا که توسط وزارت بازرگاني تعيين شده است به ميزان 10 الي 100 درصد بهاي پروفرما به نرخ شناور دريافت مي کند و سند وديعه را ممهور به مهر بانک مي نمايد . بايد توجه داشت بهاي پروفرما بر اساس ارزش C.I.F مورد محاسبه قرار مي گيرد ودر غير اين صورت اگر بهاي پروفرما بر اساس ارزش F.O.B باشد ، 20% به آن اضافه نموده و رقم جديد را مبناي محاسبه قرار مي دهندو اگر بهاي پروفرما بر اساس ارزش C&F باشد وارد کننده ملزم به بيمه کالا بوده و با ارائه بيمه نامه ، حق بيمه مذکور بر اساس نرخ شناور به دلار تبديل خواهد شد.
نکته : معمولا در زماني که خريدار،از فروشنده پيش فاکتور دريافت مي کند نحوه تحويل کالا هم مشخص مي شود که شامل :
CIF((cost, insurance and freight : هزينه کالا وحمل و بيمه تا بندر مقصد(کرايه و بيمه به عهره فروشنده مي باشد)
CPT هزينه کالا وحمل تامکان مشخص
CIP ( (carriage and insurance paid toهزينه کالا و حمل و بيمه تا مکان مشخص
C&F هزينه کالا و کرايه حمل تا بندر مقصد(بيممه به عهده خريدار مي باشد)
EXW( : (ex worksتحويل، در محل توليد(درب کارخانه)
FOB (free on board): تحويل کالا در عرشه کشتي در مبدا(کرايه حمل و بيمه به عهده خريدار مي باشد)
FAS (free alongside ship): تحويل کالا در کنار کشتي
FCA تحويل کالا در مکان مشخص در مبدا
CFR هزينه کالا و حمل تا بندر مقصد
(delivered at frontier) DAF تحويل کالا در مرز تعيين شده در مقصد
DES تحويل کالا روي عرشه کشتي در مقصد
DEQ تحويل کالا در کنار کشتي در مقصد
DDU تحويل کالا در مکان مشخص در مقصد بدون پرداخت حقوق و عوارض گمرکي
DDP((delivered duty paid تحويل کالا در مکان مشخص در مقصد با پرداخت حقوق و عوارض گمرکي
2-متقاضي با در دست داشتن پروفرما وسند وديعه به وزارت بازرگاني مراجعه نموده و با تکميل فرم مخصوصي درخواست ثبت سفارش مي نمايد.درخواست مذکور پس از موافقت و درج شماره 8 رقمي امضاء و مهر شده جهت ارائه به بانک به درخواست کننده مسترد مي شود ، درخواست مذکور از تاريخ تاييد دو ماه براي ارائه به بانک اعتبار دارد.
3- متقاضي با ارائه مجدد پروفرما و سند وديعه ثبت سفارش و فرم درخواست ثبت سفارش به بانک ، طي فرمي تقاضاي گشايش اعتبار اسنادي را مي نمايد.در اين مرحله علاوه بر مدارک فوق، ارائه بيمه نامه و تعهد نامه ارزي نيز ضروري است.
4- بانک پس از دريافت مدارک مذکور، مبلغ مصوبه براي هر دلار ارزش C.I.F پروفرما بابت حق ثبت سفارش (به جز کالاهاي اساسي) از وارد کننده دريافت مي دارد و نسخه اي از مدارک دريافتي را به اداره بين الملل بانک و بانک مرکزي براي صدور موافقت لازم براي گشايش اعتبار اسنادي ارسال مي کند.
5- پس از تاييد بانک مرکزي، بانک مربوطه نسبت به گشايش اعتبار اسنادي اقدام کرده و مبلغ 2 در هزار ارزش C.I.F پروفرما را به نرخ شناور بابت کارمزد گشايش اعتبار اسنادي حداکثر به مدت 6 ماه از متقاضي دريافت مي کند (2 در هزار براي مدت حداقل 4 ماه نيم در هزار براي هر يک از 2 ماه باقيمانده.)
6- در اين مرحله بانک با اخذ صد در صد ارزش C.I.F پروفرما به نرخ صادراتي از وارد کننده بابت سپرده اعتبار ، فروشنده را طي نامه کتبي يا تلکس از طريق کارگزار خود، ازگشايش اعتبار اسنادي آگاه مي سازد.
7- فروشنده با اطلاع از گشايش اعتبار اسنادي ، نسبت به ارسال کالا به خريدار طبق شرايط اعتبار اقدام مي نمايد و اسناد حمل کالا راکه شامل فاکتور يا صورتحساب فروش کالا ،برات اسنادي ، ليست بسته بندي ، گواهي مبدا ، بارنامه و گواهي بازرسي است به کارگزار تحويل مي دهد .کارگزار پس از بررسي و تطبيق اسناد با شرايط اعتبار وجه آن را به فروشنده پرداخت مي کند و اسناد را به بانک گشايش کننده اعتبار ارسال کرده ، تقاضاي تامين وجه پرداختي به فروشنده مي نمايد.
معمولا اسناد در دو نسخه و به فاصله چند روز با پست جداگانه به بانک گشايش کننده اعتبار ارسال مي گردد ، تا در صورت مفقود شدن يک نسخه ، نسخه ديگر به بانک برسد.
8-بانک گشايش کننده اعتبار با دريافت اسناد از کارگزار نسبت به تامين وجه اعتبار اقدام کرده و موضوع رسيدن اسناد را بلافاصله به اطلاع خريدار مي رساند و از وي مي خواهد تا هرچه زودتر تسويه حساب نهايي اعتبار را از محل سپرده قبلي (و در صورت کسري ، تامين کسري آن) انجام دهد.
9- در اين مرحله بانک مبالغ اعتبار رابه شرح زير از محل سپرده و درصورت کسري، تفاوت آن را از خريدار دريافت مي نمايد.
الف : ارزش کالا به نرخ صادراتي (ممکن است مجوز به نرخ شناور اخذ شده باشد، در آن صورت به نرخ شناور خواهد بود).
ب : 10% مبلغ پروفرما به عنوان هزينه تاخير از تاريخ پرداخت وجه توسط کارگزار به فروشنده تا تاريخ دريافت اسناد حمل کالا توسط بانک به نرخ صادراتي.
ج : 25%به عنوان هزينه تاخير از تاريخ دريافت اسناد تا تاريخ وصول وجه اسناد نسبت به کسري وجه سپرده ره نرخ صادراتي(در صورتي که سپرده مازاد داشته باشد ضمن استرداد آن به خريدار 25%هزينه تاخير فوق مورد نخواهد داشت).
د : هزينه تلکس و تلفن به کارگزار در مواردي نظير تاييد اعتبار يا تغيير شرايط اعتبار (مدت و مبلغ و...)
10- پس از تسويه حساب نهايي ، بانک اسناد حمل را پشت نويسي کرده ، براي ترخيص کالا از گمرک به خريدار تحويل مي دهد تا پس از انجام تشريفات قانوني و پرداخت هزينه هاي گمرکي نسبت به ترخيص از گمرک و حمل به انبار خريدار اقدام به عمل آيد.در اين مرحله اظهار نامه گمرکي که به آن جواز سبز گمرکي نيز مي گويند ، توسط گمرک صادر شده و يک نسخه در اختيار خريدار کالا قرار داده مي شود.خريدار طبق تعهدي که به بانک سپرده ، اصل جواز سبز گمرکي و فتوکپي آن را به بانک ارائه مي نمايد و بانک بعد از روئيت جواز سبز گمرکي و ممهور نمودن آن به مهر بانک و بايگاني کردن فتو کپي آن نسبت به استرداد وديعه ثبت سفارش به وارد کننده اقدام مي کند.
حسابداري اعتبارات اسنادي
با گشايش اعتبار اسنادي توسط بانک شماره مخصوصي به اعتبار اسنادي تعلق مي گيرد که خريدار در دفاتر خود حسابي با عنوان حساب اعتبار اسنادي با شماره مذکور افتتاح و عمليات حسابداري را به شرح زير انجام مي دهد:
1- در ازاي تمامي پرداخت ها به بانک (وديعه ، سپرده ، کارمزدها، هزينه هاي تلفن وتلکس و هزينه هاي تاخير) حساب اعتبار اسنادي بدهکار مي شود (معمولا بانک از حساب وارد کننده برداشت مي نمايد).
2- در ازاي استرداد وجوهي از قبيل وديعه ثبت سفارش يا مـازاد سپـرده حسـاب اعتـبـار اسنـادي بستانکار مي شود.
3- در ازاي پـرداخت هاي نقــدي يا طي چک تـوسط صاحب موسسه بابت هزيه تلفن و تلکس ، هزينه حمل و بيمه و هزينه هي گمرک و غيره حساب اعتبار اسنادي بدهکار مي شود.
4- پس از تحوبل کالا و اتمام عمليات اعتبار اسنادي ، حساب کالا (خريد کالا) بدهکار شده و حساب اعتبار اسنادي بستانکار مي شود و بدين ترتيب حساب مذکور بسته مي شود.
منابع
بانکـداري در آيــيـنـه شـريعـت، سيد محمد فيروز آبادي و دکتر سيد عباس موسويان
بانکـداري داخـلـي 1، مـوسـســه عالـي بانکداري
كتابهاي ucp600 , ucp500
مطالبـي بـرگـرفـتـه از وب سـايت پورتال مديريت
مطالبي برگرفته از وب سايت بانك توسعه صادرات ايران
جزوه آموزشي دكتر سهرابي ، دانشگاه علامه طباطبائي
جزوه آموزشي سازمان مديريت صنعتي
تهيه كننده : سيد علي مروّج حريري
مقدمه
يکي از موارد و موضوعات مهمي که در قراردادهاي تجاري منعقد بين خريدار و فروشنده بايد به وضوح مشخص گردد روش و نحوه پرداخت وجه توسط خريدار به فروشنده است. در تجارت بين الملل پرداخت وجه کالا به اشکال زير قابل اقدام است:
۱ ) تجارت حساب باز
۲ ) پيش پرداخت
۳ ) وصولي
۴ ) اعتبار اسنادي
تجارت حساب باز
acount trade
اين روش در عرف بازرگاني خارجي کشورمان با عنوان روش اماني از آن ياد ميگردد. اين روش پرداخت که در تجارت خارجي در مقايسه با ساير روش‌ها صددرصد به نفع خريدار است روشي است که در آن فروشنده کالا به خريدار اعتماد و اطمينان کامل دارد و از لحاظ وصول وجه کالاي ارسالي نگراني ندارد. لذا فروشنده کالا را براي خريدار ارسال مي‌دارد تا خريدار در ترخيص کالا از گمرک با مشکلي مواجه نشود. خريدار پس از ترخيص کالا و فروش آن، ارز را به ترتيبي که فروشنده تعيين نموده واريز خواهد کرد. بدين ترتيب خريدار فرصت کافي براي فروش کالا و سپس ارسال وجه آن را به فروشنده خواهد داشت.
اين روش معمولاً بين شرکت مادر و دفاتر نمايندگي آن در کشورهاي مختلف که کنترل ارزي در نظام ارزي آن حاکم نيست کاربرد دارد.
Full Advance Payment پيش پرداخت
پيش پرداخت در تجارت خارجي دقيقاً نقطهٔ مقابل روش اماني يا حساب باز است.
اين روش صددرصد به نفع فروشنده است و چنانچه در قراردادهاي تجاري از آن استفاده گردد ريسک خريدار بسيار بالا و ريسک فروشنده از نقطه نظر وصول وجه صفر ميباشد.
اين روش که خريدار وجه کالا را در حال به منظور تحويل کالا در آينده پرداخت مي کند در عرف تجارت کشورمان به روش بدون انتقال ارز نيز مشهور مي باشد. بديهي است اطلاق بدون انتقال ارز در اين خصوص يک غلط مصطلح است.
براي اينکه در اين روش ريسک خريدار پوشش داده شود پيشنهاد مي گردد پرداخت وجه به فروشنده منوط و موکول به دريافت ضمانت‌نامه بانکي معتبر بدون قيد و شرط شود.
Collection وصول اسنادي
اين روش تحت عنوان روش براتي نيز ياد مي شود. در اين روش فروشنده به خريدار اطمينان داشته و با ارسال کالا براي خريدار اسناد حمل و برات را نيز مستقيماً و يا از طريق بانک براي او ارسال مي‌دارد.
روش وصولي در مقايسه با پيش‌پرداخت و اعتبار اسنادي بيشتر به نفع خريدار است تا فروشنده ، هر چند اگر با روش حساب باز مقايسه شود فروشنده در وضعيت بهتري قرار دارد.
برات ممکن است نقد يا مدت‌دار (نسيه) باشد. در برات ديداري يا نقد بانک کاگزار براساس دستورات فروشنده در فرم وصول، زماني اسناد را در اختيار خريدار قرار ميدهد که خريدار وجه آن را پرداخت نموده باشد.
در برات مدت دار بانک کارگزار وقتي اسناد را در اختيار خريدار قرار ميدهد که خريدار نسبت به قبولي نويسي برات مدت‌دار اقدام نموده باشد.
Documentary credit اعتبار اسنادي
اعتبار اسنادي تکنيک رد و بدل نمودن پول کالاها يا خدمات براساس اسناد توسط بانک است. دو بازرگان در دو کشور دور از يکديگر که آشنايي با وضع و حال يکديگر ندارند با واسطهٔ دو بانک يکي بانک طرف واردکننده، ديگري بانک کشور صادرکننده وارد معامله مي‌شوند و بانکهاي مذکور حسن جريان معامله يعني پرداخت بهاي کالاهاي خريداري شده و نيز ترتيب حمل صحيح آنها را از کشور مبدأ به کشور مقصد تضمين ميکنند.
از آنجا که در سالهاي اخير بخش قابل ملاحظه‌اي از خريد و واردات قطعي کالا به کشورمان در قالب اعتبار اسنادي صورت پذيرفته است در اين مقاله به توضيح انجام معاملات از طريق اعتبارات اسنادي مي‌پردازيم.
تعريف اعتبار اسنادي
اعتبار اسنادي تعهدي از بانک است که به خريدار و فروشنده داده مي شود. تعهد مي شود که ميزان پرداختي خريدار به فروشنده بموقع وبا مبلغ صحيح به دست فروشنده خواهد رسيد. هرگاه که خريدار قادر به پرداخت مبلغ خريد نباشد، بانک موظف است باقيمانده يا تمام مبلغ خريد را بپردازد. اعتبارات اسنادي اغلب در معاملات بين المللي به منظور اطمينان از دريافت مبالغ پرداختي مورد استفاده قرار مي گيرد.
بدليل ماهيت معاملات بين المللي که شامل عواملي همچون مسافت و تفاوت قوانين کشورها و ...، اعتبارات اسنادي يک جنبه بسيار مهم در تجارت بين المللي شده است. بانک همچنين به نيابت از خريدار که نگهدارنده اعتبارات اسنادي است تا زمان در يافت تائيديه که کالا هاي خريداري شده حمل شده اند وجه را پرداخت نخواهد کرد.
اعتبار اسنادي يک روش و وسيله تضمين پرداخت است که به موجب آن يک بانک براي پرداخت مبلغ معيني به فروشنده کالا يا خدمات، متعهد مي شود مشروط بر اينکه اسناد مقرر شده حاکي از ارسال کالا يا انجام خدمات در موعد مقرر توسط فروشنده ارائه شود.
مزاياي اعتبار اسنادي
۱- اطمينان فروشنده از اينکه پس از ارايه اسناد حمل وجه اعتبار را مطابق شرايط اعتبار از بانک کارگزار يا تاييد کننده دريافت ميکند.
۲- امکان کنترل تاريخ حمل و تحويل نهايي کالا.
۳- تحصيل اسناد حمل مطابق با مفاد موافقت اوليه تحت شرايط قرارداد ميان طرفين.
۴- اطمينان از اينکه پرداخت وجه اعتبار به فروشنده فقط بعد از انتقال و فک مالکيت کالا از وي صورت ميگيرد .
۵- امکان کسب تسهيلات بيشتر براي فروشنده در مقابل اعتبار گشايش يافته براي تهيه کالاي سفارش شده .
۶- تعهد بانک براي پرداخت بها در معاملات بجاي فرد فروشنده.
اركان اعتبار اسنادي
۱) بانک گشاينده اعتبار :
مهمترين و اساسي ترين رکن هر اعتبار اسنادي بانک گشاينده اعتبار است که در مقابل ذينفع اعتبار، متعهد مشروط به پرداخت وجه اعتبار است.
۲) متقاضي اعتبار اسنادي(خريدار):
شخصي است که از بانک گشاينده اعتبار اسنادي درخواست مي کند تا نسبت به افتتاح اعتبار به نام و به نفع ذينفع اعتبار، اقدام و از طرف وي متعهد مشروط به پرداخت وجه اعتبار بشود.
۳) ذينفع اعتبار اسنادي(فروشنده):
شخصي است که اعتبار اسنادي به نام و به نفع او توسط بانک بازکننده اعتبار باز شده است در صورت رعايت شرايط اعتبار، وجه اعتبار را دريافت خواهد نمود.
۴) بانک ابلاغ کننده:
بانکي است که از طرف بانک گشاينده اعتبار انتخاب شده تا متن اعتبارنامه اسنادي را به ذينفع اعتبار ابلاغ کند. بدين ترتيب بانک ابلاغ کننده اعتبار اسنادي، صرفاً يک واسطه بين بانک گشاينده اعتبار و ذينفع اعتبار اسنادي ميباشد.
۵) بانک پرداخت کننده:
بانکي است که از طرف بانک گشاينده اعتبار انتخاب شده و پذيرفته است که چنانچه ذينفع اعتبار اسنادي با رعايت شرايط اعتبار، اسناد را ارائه دهد نسبت به پرداخت وجه اعتبار اقدام کند.
انواع اعتبارات اسنادي
انواع اعتبارات اسنادي از نظرکليت :
1- اعتبار اسنادي وارداتي يا صادراتي
به اعتباري که خريدار براي واردات به کشور خود گشايش مي کند اعتبار وارداتي و اين اعتبار از لحاظ فروشنده کالا که در کشور ديگر قرار دارد اعتبار صادراتي ميباشد.
۲- اعتبارات اسنادي قابل برگشت Revocable L/C
در اين نوع اعتبار، خريدار و يا بانک گشايش کننده اعتبار مي تواند بدون اطلاع ذينفع، هرگونه تغيير يا اصلاحي در شرايط اعتبار بوجود آورد. (بدون اجازه فروشنده)
واضح است از اين نوع اعتبار استفاده چنداني نميشود زيرا فروشنده اطمينان لازم را نسبت به پايدار ماندن اعتبار و انجام تعهدات خريدار ندارد.
با کمال تعجب اگر خريدار ايراني بخواهد اعتبار قابل برگشت گشايش نمايد سيستم بانکي از وي مجوز خاص بانک مرکزي را مطالبه مينمايد در حاليکه اعتبار غير قابل برگشت احتياجي به مجوز ندارد.
۳- اعتبار اسنادي غير قابل برگشت Irrevocable L/C
در اعتبار اسنادي غير قابل برگشت هرگونه تغيير شرايط اعتبار از جانب خريدار يا بانک گشايش کننده اعتبار موکول به موافقت و رضايت فروشنده بوده. فروشندگان معمولا از اين گونه اعتبار استقبال بيشتري ميکنند.
براساس آخرين مقررات اتاق بازرگاني بين الملل در صورت عدم تصريح و سکوت در اعتبار اسنادي مبني بر قابل برگشت يا غير قابل برگشت بودن آن ، اعتبار غير قابل برگشت خواهد بود.
۴- اعتبار اسنادي تاييد شده Confirmed L/C
اعتباري است که خريدار ملزم ميشود تا اعتبار صادره از سوي بانک خود را به تاييد هر بانک معتبر ديگر که مورد نظر فروشنده است، برساند .اين نوع اعتبار اسنادي حاکي از اطمينان نداشتن به حيثيت اعتباري بانک صادر کننده و يا وضعيت متزلزل سياسي يا اقتصادي کشور خريدار است.
هم اکنون بسياري از فروشندگان خارجي تقاضاي اعتبارات تاييد شده از خريداران ايراني ميکنند که اين مسئله به دو دليل ميباشد اولا وضعيت سياسي و اقتصادي متزلزل ثانيا در سالهاي پس از جنگ ايران و عراق بدليل کمبود ارز در سيستم بانکي کشور ، بانک مرکزي خريداران را به به گشايش اعتبارات يوزانس (نسيه) ترغيب کرد در حاليکه بانک مرکزي در زمان سررسيد اعتبارات توانايي پرداخت مبلغ اعتبار را نداشت که باعث تاخيرهاي بلند مدت در پرداخت مبلغ اعتبارات به فروشندگان شد که باعث بي اعتمادي فروشندگان به بانکهاي ايراني شد.
۵- اعتبار اسنادي تاييد نشده Unconfirmed L/C
اين نوع اعتبار در شرايط متعارف و بدون نياز به تاييد بانک ديگري گشايش مي يابد. اگر در شرايط اعتبار کلمه Confirmedذکر نشود آن اعتبار تاييد نشده تلقي مي شود.
۶- اعتبار اسنادي قابل انتقال Transferable L/C
به اعتباري گفته ميشود که طبق آن، ذينفع اصلي حق دارد همه يا بخشي از اعتبار گشايش شده را به شخص يا اشخاص انتقال دهد. در واقع اين نوع اعتبار يک امتياز براي فروشنده محسوب مي شود.
۷- اعتبار اسنادي غير قابل انتقال Untransferable L/C
به اعتباري گفته ميشود که ذينفع حق واگذاري کل يا بخشي از آن را به ديگري ندارد. در تجارت بين الملل عرف بر غير قابل انتقال بودن اعتبار است و همچنين در ايران براي گشايش اعتبار قابل انتقال نياز به مجوز بانک مرکزي ميباشد.
۸- اعتبار اسنادي نسيه يا مدت دار(يوزانس) Usance L/C
اعتباري است که وجه اعتبار بلافاصله پس از ارايه اسناد از سوي ذينفع ، پرداخت نميشود بلکه پرداخت وجه آن، بعد از مدت تعيين شده صورت ميگيرد.در واقع فروشنده به خريدار مهلت ميدهد که بهاي کالا را پس از دريافت و فروش آن بپردازد. معامله يوزانس معمولا در کشورهايي انجام ميگيرد که کمبود ارز دارند.
۹- اعتبار اسنادي ديداري At Sight L/C
اعتباري است که طبق آن بانک ابلاغ کننده پس از رويت اسناد حمل ارايه شده از طرف ذينفع (فروشنده)، در صورت رعايت تمامي شريط اعتبار از سوي وي ، بلافاصله وجه آن را پرداخت ميکند.
۱۰- اعتبار اسنادي پشت به پشت (اتکايي) Back to Back L/C
اين نوع اعتبار اسنادي متشکل از دو اعتبار جدا از هم است. اعتبار اول به نفع ذينفع گشايش مي يابدکه خود به هردليلي قادربه تهيه و ارسال کالا نيست.بهمين جهت با اتکا براعتباري که به نفع وي گشايش يافته است اعتبار ديگري براي فروشنده دوم (ذينفع دوم) که ميتواند کالا را تهيه و ارسال کند ، از طرف ذينفع اول گشايش مي يابد.
۱۱- اعتبار اسنادي ماده قرمز Red Clause L/C
در اين نوع اعتبار فروشنده ميتواند قبل از ارسال کالا، وجوهي را بصورت پيش پرداخت از بانک ابلاغ کننده يا تاييد کننده دريافت کند. علت اين نام گذاري آن است که اولين بار که اين اعتبار گشايش يافت بانک بازکننده اعتبار براي جلب توجه بانک ابلاغ کننده شرايط اعتبار را که به مقداري از وجه اعتبار را به عنوان پيش پرداخت به ذينفع پرداخت ميکند را با جوهر قرمز نوشت که از آن به بعد به اعتبار ماده قرمز معروف شد.
12- اعتبار اسنادي گردان Revolving L/C
اعتباري است که پس از هر بار استفاده ذينفع از اعتبار، همان مبلغ اسناد تا سطح اعتبار اوليه افزايش مي يابد در واقع بدون احتياج به افتتاح يا اصلاح اعتبارجديد، اعتبار موجود خود به خود تجديد ميشود.
انواع اعتبارات اسنادي از لحاظ زمان پرداخت ارز
اعتبار اسنادي نقدي يا ديداري (Sight)
كه اعتبار اسنادي ديداري اعتباري مي باشد كه وجه آن به محض ارائه اسناد (مشروط به رعايت شرايط اعتبار) قابل پرداخت مي باشد .
الف – تأمين وجه اعتبار با استفاده از ارز خريدار
در اين حالت ارز مورد نياز جهت تأمين وجه اعتبار اسنادي گشايش شده مستقيماً توسط خريدار تهيه و به بانك گشايش كننده اعتبار پرداخت مي گردد.
ب – تأمين وجه اعتبار با استفاده از ارز كشورخريدار
در اين حالت خريدار معادل ريالي (پول ملي) ارز مورد نياز را تأمين و بانك نسبت به خريداري و تأمين ارز لازم اقدام نموده و وجه مورد احتياج اعتبار اسنادي را تهيه مي نمايد.
ج – تأمين وجه اعتبار اسنادي با استفاده از تسهيلات (وام)
در اين حالت خريدار قادر به تأمين وجه مورد نياز نبوده و تحت شرايط خاص از تسهيلات (وام) استفاده مي نمايد.
ج – تأمين وجه اعتبار اسنادي با استفاده از تسهيلات (وام)
ج – 1- تأمين وجه اعتبار اسنادي با استفاده از تسهيلات (وام) بانكهاي كشور خريدار
در اين حالت خريدار از بانكهاي كشور خود جهت تأمين وجه اعتبار اسنادي تقاضاي تسهيلات ارزي از محل منابع داخلي بانك مي نمايد و در چارچوب سياستهاي اعتباري بانك به خريدار تسهيلات تعلق مي گيرد كه بسته به نوع كالا و مدت اين تسهيلات يك يا دو ساله مي باشد.
ج – 2- تأمين وجه اعتبار اسنادي با استفاده از ذخاير ارزي كشور خريدار
در اين حالت خريدار ذخائر ارزي حاصل از مازاد تراز پرداختها را در جهت حمايت از بخشهاي مختلف اقتصادي به متقاضيان تسهيلات (وام) اعطاء مي نمايد.
در كشور ايران نيز به منظور حمايت ئ تأمين بخشي از نيازهاي ارزي توليد كنندگان و صادركنندگان بخشهاي خصوصي و تعاوني تسهيلات ارزي از محل حساب ذخائر ارزي كه از مازاد درآمد حاصل از فروش نفت خام تأمين ميگردد در قالب يكي از عقود اسلامي به واجدين شرايط اعطاء مي گردد كه بخشهاي مجاز جهت استفاده از تسهيلات صندوق ذخيره ارزي عبارتند از:
صنعت – معدن – كشاورزي – حمل و نقل – خدمات فني و مهندسي – خدمات ارز آور – صادرات غيرنفتي
ج – 3- تأمين وجه اعتبار اسنادي با استفاده از تسهيلات بانكهاي خارجي يا شعب خارج از كشور بانكهاي داخلي
ج-3-1- تسهيلات كوتاه مدت يا ريفاينانس (Refinance)
ريفاينانس اعتباري است كه بانك كارگزار كشور فروشنده در اختيار بانك عامل يا بانك مركـزي كشور خريدار قرار مي دهد كه اين مستلزم برقـراري ارتبـاط بين دو بانك مي باشـد در اين نـوع تأمـين مالـي ارتباط فروشنده و خريدار قطع مي شـود و بانكهـا جاي خريـدار و فروشنـده را مي گيرند بدين معنا كه طي قرارداد منعقـد بـيـن بانـك مركـزي يا بانك عامـل با بانـك كارگـزار پول اعـتبـار به صـورت نقـدي به فروشنده پرداخت مي گـردد و يك سـال بعـد از معاملـه اسنـاد از بانك مركـزي يا بانك عامل دريافت مي شود و به نسبت مدت از بانك بهره دريافت مي شود كه بانك نيز وجه را از خريدار به اضافه بهره مربوطه و كارمزد متعلقه اخذ مي نمايد سابقاً فقط بانك مركزي مجاز به عقد قرارداد ريفاينانس يود اما از ســال 82 تاكـنـون بانكهـاي تجـاري مستقيمـاً مي توانند نسـبت به برقــراري ارتباط و عقـد قـرارداد ريفاينانس يا كارگزاران خارجي اقدام نمايد.
ج-3-2- تسهيلات ميان مدت
ج-3-3- تسهيلات بلند مدت
مفهوم فاينانس در ماليه بين الملل عبارتست از:
- تأمين مالي و تجهيز منابع مالي
- فعاليتها و روشهاي تجزيه و سرمايه گذاري منابع و مديريت تعهدات و
دارائـي هاي مالي
- فراهم كردن وجوه و منابع لازم براي خريد يا اجـراي طرحها توســط
اشخـاص شركتها يا دولتها در داخل يا خارج كشور
ولي واژه فاينانس در ايران داراي كاربرد خاصي بوده و چنين تعريف مي شود:
تـأميـن مـالـي ميـان مـدت – بـراي خريـد تجهيـزات – خدمات مهـندسـي پـروژه هـا از كشـورهاي صنعتي از طريـق وام ها و اعتبـارات (تسهيلات) ارزي بانكهاي خارجي با پوشش مؤسسات بيمه صادراتي كشورهاي فروشنـده در قراردادهاي فاينانس خريدار يا كسي كه خواهان تأمين مالي مي باشد طرح خود را به فروشنده ارائه مي دهد فروشنده بعد از بررسي و تأييد طرح آن را به خريدار عودت داده و خريـدار طـرح را به بانـك باز كننده اعتبار ارسال مي كند
بانك بازكننده اعتبار به همراه بانك به همـراه بانك معـامـله كننده (به عنـوان بانكي كـه قرار است تأمين مالي را انجام دهد) طرح را از لحاظ فني و اقتصادي و مالي بررسي كرده و در صـورت توجيـه پذيـر بـودن طـرح آمادگـي خـود را جـهـت مراحـل اداري فاينانس اعـلام مي كنند و بعـد از طي مـراحل اداري و انعقـاد قراردادهاي لازم اعتبار اسنادي موضوع فاينانس گشايش مي گردد فاينانس مستلزم يكي از هزينه ها مي باشد.
اين هزينه ها عبارتند از:
الف) هزينه هاي مديريت
ب) هزينه هاي تسهيلات
ج) هزينه هاي استفاده شده روي مانده اعتبار
د) هزينه هاي بيمه صادراتي
لازم به ذكر است كه در فاينانس بانك اعتبار دهنده 85% طرح را تأمين مالي نموده و 15% مابقي از جانب شركت مجري طرح تهيه مي گردد.
انواع اعتبارات اسنادي از نقطه نظر روشهاي پرداخت وجه
الف) اعتبار اسنادي نقدي يا ديداري (Sight)
الف - با استفاده از ارز خريدار
ب - با استفاده از ارز كشور خريدار
ج - با استفاده از تسهيلات
ج-1- بانكهاي كشور خريدار
ج-2- ذخائر ارزي كشور خريدار
ج-3- بانكهاي خارجي يا شعب خارجي بانكهاي داخلي
ج-3-1- كوتاه مدت تا يكسال (Refinance)
ج-3-2- ميان مدت يكسال تا ده سال به بالا (Finance)
ج-3-3- بلند مدت ده سال به بالا (Finance)
ب) اعتبار اسنادي مدت دار (Deffer Payment)
الف - كوتاه مدت (Usance) تا يكسال
ب - بلند مدت يك سال تا سه سال
ب) اعتبار اسنادي مدت دار (Deffer Payment)
وجه اين قبيل اعتبار اسنادي در تاريـخ مشخص شـده اي كه در اعتبار قيد شده قابل پرداخـت است. دوره زمانـي و همينـطـور زماني كه از آن تاريخ مدت محاسبه مي شود بايد در اعتبار قيد شده باشد مثلاً 360 روز بعد از تاريخ حمل
1- اعتبار اسنادي مدت دار (كوتاه مدت) (Usance)
يوزانس در لغت به معناي مهلت يا فرجه است كه طي آن فروشنده كالا را بصورت نسيه در اختيار خريدار قرار مي دهد و بعد خريدار در سر رسيد مبلغ بدهي خود را به فروشنده پرداخت مي نمايد.
همانطـور كـه مشخـص اسـت در ايـن نـوع از اعتبـار اسنادي ابتـدا كـالا در اختيار خريدار قرار گرفته و بعد از طي مدت موافقت شده اقدام به پرداخت وجـه آن به فـروشنـده مي نمايد لـذا اخـذ وثايـق لازم و مطمـئن در اينگـونـه اعتبار اسنـادي براي بانكها در اولويت مي باشد بديـهي است فروشنده بابت طي مدت مورد توافق هيچگونه بهره اي نبايد اخذ نمايد.
2- اعتبار اسنادي مدت دار (بلند مدت)
در اينگونه اعتبارات اسنادي پرداخت وجه از سوي خريدار به فروشنده بنا به توافق طرفين بين يكسال تا سه سال به طول مي انجامد .
در اعتبارات اسنادي گشايش شده به صورت يوزانس، هنگامي که ذينفع اعتبار اسنادي نسبت به حمل کالا اقدام و اسناد بدون مغايرت را به بانک ذيربط ارائه مي دهد. از تاريخ ارائه اسناد و پس از خاتمه دورهٔ يوزانس مبلغ اعتبار را از بانک مربوطه اخذ خواهد نمود. مثلاً چنانچه اعتبار اسنادي به صورت يوزانس يک ساله به نفع شرکت نمونه گشايش شده باشد و شرکت نمونه در تاريخ ۱/۱۰/۸۴ اسناد حمل مطابق با شرايط اعتبار و بدون مغايرت به بانک معامله کننده ارائه داده باشد. مبلغ اعتبار در تاريخ 1/10/85 به شرکت نمونه پرداخت خواهد شد. عموماً ذينفع اعتبار با توجه به نوع کالا از قبول اعتبار اسنادي گشايش شده به صورت يوزانس امتناع مي‌ورزد و خواستار اعتبار اسنادي ديداري مي گردد. در واقع چنان چه کالاي موضوع اعتبار داراي بازار (تقاضا) خوبي باشد، فروشنده راساً از قبول اعتبار اسنادي يوزانس خودداري ميکند و از متقاضي اعتبار درخواست مينمايد که نسبت به يافتن شرکت هاي معتبر (مانند بانکهاي تجاري) براي تأمين مالي اعتبار (Finance) اقدام نمايد. در صورت قبول شرکت مالي موردنظر ذينفع اعتبار در روز معامله اسناد مبلغ اعتبار را از شرکت مزبور دريافت مي‌دارد و اين شرکت مبلغ اعتبار به علاوه بهره يوزانس را در سررسيد (پايان دوره يوزانس) از بانک ذيربط اخذ مينمايد.
درمواقعي که کشورها به کالاهاي خاصي احتياج مبرمي پيدا نمايد و فروشندگان خارجي که بازار را دراختيار دارند و از فروش به صورت يوزانس خودداري ميکنند بانک مرکزي جمهوري اسلامي ايران با برخي از بانکهاي خارجي مانند بانک استاندارد چارتر يا بانک صادرات ايران در دبي يا آي.ان.جي بانک و غيره اقدام به انعقاد قرارداد مينمايد تا بانک مذبور در روز معامله اسناد نسبت به پرداخت وجه اسناد به ذينفع اعتبارات اسنادي گشايش شده توسط بانکهاي ايراني اقدام نمايند.
بانکهاي فوق الذکر براساس قرارداد در سررسيد (پايان دوره يوزانس) مبلغ اعتبار پرداختي به علاوه بهره يوزانس را از بانک مرکزي جمهوري اسلامي ايران دريافت مي دارند. به اين نوع يوزانس اصطلاحاً يوزانس داخلي (Refinance) گفته مي شود.
تفاوت يوزانس داخلي با يوزانس در اين است که در يوزانس داخلي بانک مرکزي فاينانس را انتخاب و با آن قرارداد منعقد نموده است يا به عبارت مصطلح از خطوط اعتباري که بانکهاي خارجي در اختيار بانک مرکزي گذاشته‌اند براي تأمين مالي خريد و واردات کالا استفاده ميشود.
درحال حاضربا واردکنندگاني که بانک مرکزي خطوط اعتباري براي خريد و واردات کالا دراختيار آنها مي‌گذارد بمثابه اعتبارات اسنادي نقدي رفتار مينمايد و فقط ۱۰% مبلغ اعتبار را بابت بهره يوزانس از وارد کنندگان اخذ مينمايد. لذا در معاملات يوزانس داخلي خريدار کالا بايد مبلغ پيش پرداخت براي گشايش اعتبار اسنادي در روز گشايش را طبق اعتبارات اسنادي نقدي بپردازد.
شروع عمليات خريد خارجي
به منظور خريد کالا از خارج کشور خريدار از طريق مکاتبه با فروشنده خارجي و يا مراجعه به نماينده آن در داخل کشور مذاکرات لازم را به عمل مي آورد ، ودر صورت توافق ، فروشنده پيش فاکتور (پروفرما)به خريدار ارسال مي کند که در پيش فاکتور ، تاريخ تحويل، تعداد ، قيمت ، نحوه پرداخت ، بارگيري و محل تحويل کالاي خريداري شده قيد شده است.
براي گشايش اعتبار اسنادي مراحل زير را بايد طي کرد:
1- متقاضي(وارد کنننده کالا)با در دست داشتن پيش فاکتود (پروفرما) براي واريز وديعه ثبت سفارش به بانک مراجعه مي نمايد و بانک در صورت مجاز بودن ورود کالا وديعه ثبت سفارش کالا را بر اساس تعرفه کالا که توسط وزارت بازرگاني تعيين شده است به ميزان 10 الي 100 درصد بهاي پروفرما به نرخ شناور دريافت مي کند و سند وديعه را ممهور به مهر بانک مي نمايد . بايد توجه داشت بهاي پروفرما بر اساس ارزش C.I.F مورد محاسبه قرار مي گيرد ودر غير اين صورت اگر بهاي پروفرما بر اساس ارزش F.O.B باشد ، 20% به آن اضافه نموده و رقم جديد را مبناي محاسبه قرار مي دهندو اگر بهاي پروفرما بر اساس ارزش C&F باشد وارد کننده ملزم به بيمه کالا بوده و با ارائه بيمه نامه ، حق بيمه مذکور بر اساس نرخ شناور به دلار تبديل خواهد شد.
نکته : معمولا در زماني که خريدار،از فروشنده پيش فاکتور دريافت مي کند نحوه تحويل کالا هم مشخص مي شود که شامل :
CIF((cost, insurance and freight : هزينه کالا وحمل و بيمه تا بندر مقصد(کرايه و بيمه به عهره فروشنده مي باشد)
CPT هزينه کالا وحمل تامکان مشخص
CIP ( (carriage and insurance paid toهزينه کالا و حمل و بيمه تا مکان مشخص
C&F هزينه کالا و کرايه حمل تا بندر مقصد(بيممه به عهده خريدار مي باشد)
EXW( : (ex worksتحويل، در محل توليد(درب کارخانه)
FOB (free on board): تحويل کالا در عرشه کشتي در مبدا(کرايه حمل و بيمه به عهده خريدار مي باشد)
FAS (free alongside ship): تحويل کالا در کنار کشتي
FCA تحويل کالا در مکان مشخص در مبدا
CFR هزينه کالا و حمل تا بندر مقصد
(delivered at frontier) DAF تحويل کالا در مرز تعيين شده در مقصد
DES تحويل کالا روي عرشه کشتي در مقصد
DEQ تحويل کالا در کنار کشتي در مقصد
DDU تحويل کالا در مکان مشخص در مقصد بدون پرداخت حقوق و عوارض گمرکي
DDP((delivered duty paid تحويل کالا در مکان مشخص در مقصد با پرداخت حقوق و عوارض گمرکي
2-متقاضي با در دست داشتن پروفرما وسند وديعه به وزارت بازرگاني مراجعه نموده و با تکميل فرم مخصوصي درخواست ثبت سفارش مي نمايد.درخواست مذکور پس از موافقت و درج شماره 8 رقمي امضاء و مهر شده جهت ارائه به بانک به درخواست کننده مسترد مي شود ، درخواست مذکور از تاريخ تاييد دو ماه براي ارائه به بانک اعتبار دارد.
3- متقاضي با ارائه مجدد پروفرما و سند وديعه ثبت سفارش و فرم درخواست ثبت سفارش به بانک ، طي فرمي تقاضاي گشايش اعتبار اسنادي را مي نمايد.در اين مرحله علاوه بر مدارک فوق، ارائه بيمه نامه و تعهد نامه ارزي نيز ضروري است.
4- بانک پس از دريافت مدارک مذکور، مبلغ مصوبه براي هر دلار ارزش C.I.F پروفرما بابت حق ثبت سفارش (به جز کالاهاي اساسي) از وارد کننده دريافت مي دارد و نسخه اي از مدارک دريافتي را به اداره بين الملل بانک و بانک مرکزي براي صدور موافقت لازم براي گشايش اعتبار اسنادي ارسال مي کند.
5- پس از تاييد بانک مرکزي، بانک مربوطه نسبت به گشايش اعتبار اسنادي اقدام کرده و مبلغ 2 در هزار ارزش C.I.F پروفرما را به نرخ شناور بابت کارمزد گشايش اعتبار اسنادي حداکثر به مدت 6 ماه از متقاضي دريافت مي کند (2 در هزار براي مدت حداقل 4 ماه نيم در هزار براي هر يک از 2 ماه باقيمانده.)
6- در اين مرحله بانک با اخذ صد در صد ارزش C.I.F پروفرما به نرخ صادراتي از وارد کننده بابت سپرده اعتبار ، فروشنده را طي نامه کتبي يا تلکس از طريق کارگزار خود، ازگشايش اعتبار اسنادي آگاه مي سازد.
7- فروشنده با اطلاع از گشايش اعتبار اسنادي ، نسبت به ارسال کالا به خريدار طبق شرايط اعتبار اقدام مي نمايد و اسناد حمل کالا راکه شامل فاکتور يا صورتحساب فروش کالا ،برات اسنادي ، ليست بسته بندي ، گواهي مبدا ، بارنامه و گواهي بازرسي است به کارگزار تحويل مي دهد .کارگزار پس از بررسي و تطبيق اسناد با شرايط اعتبار وجه آن را به فروشنده پرداخت مي کند و اسناد را به بانک گشايش کننده اعتبار ارسال کرده ، تقاضاي تامين وجه پرداختي به فروشنده مي نمايد.
معمولا اسناد در دو نسخه و به فاصله چند روز با پست جداگانه به بانک گشايش کننده اعتبار ارسال مي گردد ، تا در صورت مفقود شدن يک نسخه ، نسخه ديگر به بانک برسد.
8-بانک گشايش کننده اعتبار با دريافت اسناد از کارگزار نسبت به تامين وجه اعتبار اقدام کرده و موضوع رسيدن اسناد را بلافاصله به اطلاع خريدار مي رساند و از وي مي خواهد تا هرچه زودتر تسويه حساب نهايي اعتبار را از محل سپرده قبلي (و در صورت کسري ، تامين کسري آن) انجام دهد.
9- در اين مرحله بانک مبالغ اعتبار رابه شرح زير از محل سپرده و درصورت کسري، تفاوت آن را از خريدار دريافت مي نمايد.
الف : ارزش کالا به نرخ صادراتي (ممکن است مجوز به نرخ شناور اخذ شده باشد، در آن صورت به نرخ شناور خواهد بود).
ب : 10% مبلغ پروفرما به عنوان هزينه تاخير از تاريخ پرداخت وجه توسط کارگزار به فروشنده تا تاريخ دريافت اسناد حمل کالا توسط بانک به نرخ صادراتي.
ج : 25%به عنوان هزينه تاخير از تاريخ دريافت اسناد تا تاريخ وصول وجه اسناد نسبت به کسري وجه سپرده ره نرخ صادراتي(در صورتي که سپرده مازاد داشته باشد ضمن استرداد آن به خريدار 25%هزينه تاخير فوق مورد نخواهد داشت).
د : هزينه تلکس و تلفن به کارگزار در مواردي نظير تاييد اعتبار يا تغيير شرايط اعتبار (مدت و مبلغ و...)
10- پس از تسويه حساب نهايي ، بانک اسناد حمل را پشت نويسي کرده ، براي ترخيص کالا از گمرک به خريدار تحويل مي دهد تا پس از انجام تشريفات قانوني و پرداخت هزينه هاي گمرکي نسبت به ترخيص از گمرک و حمل به انبار خريدار اقدام به عمل آيد.در اين مرحله اظهار نامه گمرکي که به آن جواز سبز گمرکي نيز مي گويند ، توسط گمرک صادر شده و يک نسخه در اختيار خريدار کالا قرار داده مي شود.خريدار طبق تعهدي که به بانک سپرده ، اصل جواز سبز گمرکي و فتوکپي آن را به بانک ارائه مي نمايد و بانک بعد از روئيت جواز سبز گمرکي و ممهور نمودن آن به مهر بانک و بايگاني کردن فتو کپي آن نسبت به استرداد وديعه ثبت سفارش به وارد کننده اقدام مي کند.
حسابداري اعتبارات اسنادي
با گشايش اعتبار اسنادي توسط بانک شماره مخصوصي به اعتبار اسنادي تعلق مي گيرد که خريدار در دفاتر خود حسابي با عنوان حساب اعتبار اسنادي با شماره مذکور افتتاح و عمليات حسابداري را به شرح زير انجام مي دهد:
1- در ازاي تمامي پرداخت ها به بانک (وديعه ، سپرده ، کارمزدها، هزينه هاي تلفن وتلکس و هزينه هاي تاخير) حساب اعتبار اسنادي بدهکار مي شود (معمولا بانک از حساب وارد کننده برداشت مي نمايد).
2- در ازاي استرداد وجوهي از قبيل وديعه ثبت سفارش يا مـازاد سپـرده حسـاب اعتـبـار اسنـادي بستانکار مي شود.
3- در ازاي پـرداخت هاي نقــدي يا طي چک تـوسط صاحب موسسه بابت هزيه تلفن و تلکس ، هزينه حمل و بيمه و هزينه هي گمرک و غيره حساب اعتبار اسنادي بدهکار مي شود.
4- پس از تحوبل کالا و اتمام عمليات اعتبار اسنادي ، حساب کالا (خريد کالا) بدهکار شده و حساب اعتبار اسنادي بستانکار مي شود و بدين ترتيب حساب مذکور بسته مي شود.
منابع
بانکـداري در آيــيـنـه شـريعـت، سيد محمد فيروز آبادي و دکتر سيد عباس موسويان
بانکـداري داخـلـي 1، مـوسـســه عالـي بانکداري
كتابهاي ucp600 , ucp500
مطالبـي بـرگـرفـتـه از وب سـايت پورتال مديريت
مطالبي برگرفته از وب سايت بانك توسعه صادرات ايران
جزوه آموزشي دكتر سهرابي ، دانشگاه علامه طباطبائي
جزوه آموزشي سازمان مديريت صنعتي
بهای استفاده از این مطلب 12صلوات واسه ظهور آقا امام زمان می باشد...البته اگه تمایل داشتید.