[marzieh]

در کشورهایی که دارای جمعیت مسلمان زیادی هستند، استفاده از ابزارهای مالی متعارف مانند اوراق قرضه، کارایی و مقبولیتی ندارد. بر این اساس دولت‌ها و شرکتهای اسلامی و یا شرکتهای اسلامی فعال در کشورهای غیراسلامی که بدنبال تأمین مالی و مدیریت بدهی خود هستند نیازمند یافتن جایگزین‌هایی مطابق با اصول اسلامی می‌باشند. در سال‌های اخیررشدابزارهای مالی اسلامی که به صکوک شهرت یافته بسیارچشمگیربوده است. تاجایی که براساس آمار،تا پایان سال 2006 میلادی ارزش کل صکوک منتشر شده بالغ بر50 میلیارد دلار عنوان شده است. کشورهای بحرین، مالزی، قطر و آلمان به عنوان پیشگامان در این زمینه شناخته شده‌اند. در حالت کلی می توان صکوک را اوراق بهادار مبتنی بر دارایی، با درآمد ثابت یا متغیر، قابل معامله در بازار ثانویه و مبتنی بر اصول شریعت دانست.
اصطلاح «صکوک» برگرفته از واژه عربي صکوک به معناي چک، نوشته بدهکار، سفته و قبض بدهي است و به طور معمول، به عنوان «اوراق قرضه اسلامي» تعريف مي شود. تمايزي که ميان اين دو تعريف از صکوک وجود دارد، اساسي و مهم است، چرا که با تاکيد بر اين تفاوت، هدف از به کارگيري صکوک به عنوان ابزاري جديد در بانکداري اسلامي، تقليد از اوراق قرضه مبتني بر بهره در بانکداري معمول نيست، بلکه ايجاد ابزاري ابتکاري است که منطبق بر قوانين شريعت اسلام باشد.
صکوک به عنوان اوراق بهادار با پشتوانه مالي تعريف مي شود که بايد خود داراي ارزش باشد و نمي تواند براساس فعاليت هاي سفته بازي و سوداگرانه و در واقع فعاليت هايي که بدون خلق ارزش و کار صورت مي گيرند، سودآوري داشته باشد. اوراق بهادار صکوک منابع مالي را با پشتوانه ترازنامه و دارايي هاي فيزيکي شرکت هاي خاص جذب مي کنند.
استفاده از لفظ صکوک جهت ابزارهای مالی اسلامی برای نخستین بار در سال2002 در جلسه فقهی بانک توسعه اسلامی پیشنهاد شد. بعد از آن سازمان حسابداری و حسابرسی نهادهای مالی اسلامی اقدام به معرفی انواع صکوک نمود.
یکی از مهمترین انواع صکوک معرفی شده "صکوک اجاره" می‌باشد. صکوک اجاره در حقیقت اوراق بهاداری است که دارنده آن بصورت مشاع، مالک بخشی از دارایی است که منافع آن بر اساس قرارداد اجاره به مصرف‌کننده یا بانی واگذار شده است.

[marzieh]

یکی از مهمترین انواع صکوک معرفی شده "صکوک اجاره" می‌باشد. صکوک اجاره در حقیقت اوراق بهاداری است که دارنده آن بصورت مشاع، مالک بخشی از دارایی است که منافع آن بر اساس قرارداد اجاره به مصرف‌کننده یا بانی واگذار شده است.

رویه اجرایی انتشار اوراق اجاره:

1)- بانی جهت مشخص نمودن شیوه تامین مالی به یکی از نهادهای دارای مجوز مشاوره عرضه مراجعه می نماید.
2)- مشاور عرضه به نمایندگی از بانی، از سازمان بورس و اوراق بهادار موافقت اصولی تامین مالی از طریق انتشار اوراق اجاره را دریافت می نماید.
3)- مشاور عرضه جهت تعیین نهاد واسط به شرکت مدیریت دارایی مرکزی مراجعه می‌نماید.
4)- پس از اخذ مجوز، نهادواسط برای تامین مالی از طرف بانی به انتشار صکوک اجاره مبادرت می‌ورزد.
5)-نهاد واسط دارایی موجود را به بانی اجاره می دهد.
6)- شرکت سپرده گذاری مرکزی پرداختهای منظم اجاره بهای حاصل ازدارایی را بین سرمایه‌گذاران توزیع می‌نماید.
7)- پس از پایان مدت اجاره وفروش دارایی به بانی، نهاد واسط مبلغ اسمی اوراق صکوک را به سپرده گذاران باز پرداخت می نماید.

گام به گام سرمایه‌گذاری در صکوک:
1. انتخاب یکی از انواع اوراق بهادار اسلامی (صکوک) بر اساس میزان بازده، دفعات بازده در سال، درجه ریسک، امیدنامه بانی، وضعیت مالی بانی (مبتنی بر صورت‌های مالی آن)، درجه نقدشوندگی اوراق، چگونگی تضمین اصل و سود اوراق و غیره.
2. خرید اوراق بهادار اسلامی (صکوک) یا در مرحله پذیره‌نویسی با مراجعه به مراکز فروش آن مثل بانک‌ها و یا در بازار فرابورس (بازار ثانویه) از طریق مراجعه به کارگزاری ها و دریافت کد معاملاتی
3. دریافت سود اوراق در زمانبندی‌های اعلام شده
4. پایان سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار اسلامی یا با اتمام مدت سررسید اوراق و یا با فروش اوراق در بازار فرابورس پیش از پایان سررسید